ZROZUMIENIE GŁÓWNYCH CZYNNIKÓW
Zrozumienie dla dwu głównych czynników narodo- twórczych pozwala nam zrozumieć osłabienie wpływu państwa na zmiany narodowościowe. Dopóki idea solidarności politycznej, opartej na solidarności kulturalnej* była stosunkowo słabsza, procesy asymilacji j czyli zanikania wspólnot kulturalnych pewnych określonych grup, a co za tym idzie i powstawania nowych odbywały się prawie niepostrzeżenie, nie wywoływały żadnych protestów, lub w każdym razie bardzo mało. Zbliżeniu kulturalnemu dwu narodów nie stawały z konieczności w poprzek tradycje walk politycznych, powodowanych właśnie przez usiłowanie wzmożenia tego zbliżenia. Tak było na przykład z narodem polskim i litewskim: naród polski narzucał litewskiemu swą kulturę, naród litewski odczuwał przykro podporządkowanie polityczne państwu polskiemu, które udało mu się usunąć, nie odczuwał w żadnym stopniu żalu z powodu zatraty własnej istoty kulturalnej.
Znalazłeś się tutaj dzięki poniższej frazie kluczowej: